Kuron ve Köprü:

Kuron Çürük, kırık veya başka bir nedenle aşırı madde kaybı olan dişlerin küçültülüp kaplanması işlemidir.

Köprü Bir veya birden fazla diş eksikliğinde, komşu dişlerin küçültülüp, bunlara gelen özel kaplamalardan destek alınılarak ara boşlukların doldurulması işlemidir.

Herhangi bir nedenle diş kaybı meydana geldiğinde komşu dişlerde bu boşluğa doğru hareket başlar. Bunun sonucunda yandaki dişlerde dişeti problemleri, bu boşluğa devrilmeye bağlı kemik kayıpları, estetikte bozulma ve çiğneme kuvvetlerinde değişiklikler meydana gelir.

Eğer uzun süre bu boşluk implant veya köprü ile restore edilmezse bu komşu dişlerde de kayıplar olabilir.

Metal Destekli Kuron ve Köprüler Altyapı olarak standart metal “nı-co” veya değerli metal “au” alaşımlar kullanılabilir. Altın diş hekimliğinde kullanılan maddeler içinde, diş ve dişeti ile uyumlu en kıymetli malzemelerden birdir. Bu yüzden değerli metal kullanılarak yapılan uygulamalar ile daha sağlıklı ve estetik sonuçlar elde edilir. Bu metaller porselenin altında kalır ve kesinlikle görünmez.

Metal Desteksiz Full Porselen Kuronlar Güçlendirilmiş porselenden yapılırlar. Kuronların görüntüsünü pek çok şey etkilese de en önemlisi ışığa verdikleri tepkidir. Doğal dişler ışığı geçirir. Bunun sonucu olarak da dişte derinlik ve canlılık ortaya çıkar. Metal desteksiz porselen kuronların (full porselen) ışık geçirme özelliklerinden dolayı, derinlik ve canlılıkları daha fazladır. Böylece doğal dişe en yakın sonuçlar elde edilir.

• Full porselenler ışığı geçirdiklerinden doğal diş yapısına çok benzer bir estetik oluştururken, çok iyi yapılmış bile olsa metal porselenlerde bir donukluk ve yapaylık vardır. Bu nedenle özellikle ön dişlerde full porselenler tercih edilir.

• Metal destekli porselenler bazı ışıklarda (disko, fotoğraf makinası flaşı vb.) ağızda yokmuş gibi koyu renk bir boşluk görüntüsü verirler. Full porselenler ise aynı doğal diş gibi her türlü ışığı geçirirler.
• Metal destekli porselenler mekanik olarak dişe yapıştırılırlar. Full porselenler ise mekanik ve kimyasal olarak dişe tutturulur. Bu yüzden metal desteklilere göre tutuculukları çok daha yüksektir.

• Alt yapısında metal olmadığı için kuron – dişeti hizasında koyu renk bir çizgi olmaz. Daha estetik bir görüntü sağlanır.

• Dişeti çekildiğinde, full porselenler estetik görünümlerini korurlarken, metal porselenler diş ile birleştikleri bölgede kötü bir görüntü oluştururlar.

• Alt yapıda kullanılan bazı metallere karşı (nikel vb.) oluşabilecek allerji riski full porselenlerde yoktur.

Metal Desteksiz Zirkonyum Esaslı Köprüler Bu sistemde alt yapı olarak metal yerine beyaz bir renk olan zirkonyum alaşım kullanılır.

Sistemin en büyük avantajı, ulaştığı çok yüksek dayanılılıkla, arka bölgedeki köprülerde tam estetik bir görünüm sağlamaktır.

Total ve Parsiyel Protez:

Total, tam protezler Eğer kişi ağzındaki tüm dişleri kaybetmişse total -tam- protezlerin yapılması gerekmektedir.

Bu protezler implantlarla desteklendiğinde hastaların yerinden oynama, çıkma, iyi çiğneyememe gibi şikayetleri ortadan kalkmaktadır.

Parsiyel, bölümlü protezler Kısmi diş eksikliğinde özel akrilik ve metallerin kombinasyonu ile yapılan kroşe (kanca) adı verilen metal parçaları ile dişe tutunmayı sağlayan protez çeşididir.

Bu protezlerin kroşe yerine hassas tutucu kullanılan estetik şekli de vardır. Hassas tutucular özellikle görünen bölgede estetik sonuç almak için mükemmel tercihtir.

Proteze Alışmak Protez kullanımına alışmak biraz zaman alır. Bu süre yaklaşık 1 aydır. Bazen hastaların protezlerini çıkarmadan belli bir süre takmaları gerekebilir. Bu sayede hekim hastanın rahatsız olduğu yerleri belirler ve protezin daha rahat ve iyi oturması için belli düzeltmeler yapabilir.

Tavsiyeler Yumuşak dokular sürekli değişim geçirirler. Özellikle diş çekimi sonrasında diş etleri ve kemik dokusu azalma eğilimindedir. Proteze alışma süresi boyunca yumuşak dokular proteze uygun olarak sınırlanırlar. Hastalar hekimlerini periodik olarak görmelidirler, çünkü protezde veya yumuşak dokularda meydana gelebilecek bir değişiklik için muayene sırasında tavsiyeler ve düzeltmeler yapılabilir. Protezdeki adaptasyonun kaybolması sonucu baskı noktalarında iritasyonlar veya enfeksiyonlar oluşabilir. Çok uzun süre kullanılan protezlerde ana maddede yıpranmalar olabilir veya yumuşak dokular çökerek protez ile olan uyumunu kaybedebilir. Bazen de protezin sürekli damağa sürtünmesi sonucu protez kaidesinin tekrar yenilenmesi gerekebilir. Tüm bu durumlarda da hekim kontrolünün önemi devreye girer.

Sık rastlanan endişeler Teknolojik gelişmeler sonucunda protezler doğal görünümlü yapılabilmektedir. Zamanla protez kullanan kişilerde belli bir güven oluşur, çünkü artık protezi doğal bir parçası olarak görmeye başlar ve ona alışır.

Her yeni şey gibi protez kullanımı da zamana ve pratiğe ihtiyaç duyar.

Normal şartlar altında hastalar birçok yiyeceği yiyebilirler. Aşırı sıcak ve yapışkanlı yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Çiğneme sırasında protezin her iki tarafını da kullanmalı ve protezin dengesini bozmamalıdır.

Protez Adhesivleri Genel olarak uygun bir dokuya iyi oturan protezlerin, protez adhesivlerine ihtiyacı olmaz. Ancak hastanın dokusu tutuculuk açısından yeterli değilse veya protezin doku ile uyumu bozuldu ise kullanılabilir. Eskimiş ve tutuculuğu zayıflamış bir protez yumuşak dokulara zarar vereceğinden bir an önce değiştirilmeli ya da ”astarlama” denilen işlemle dokularla uyumu yenilenmelidir.

Protezlerin bakım ve temizliği Tam ve bölümlü protezler eksik dişlerin tamamlanması, kaybolan fonksiyon, fonasyon, estetiğin hastaya iadesi ve ağızda kalan doku ve dişlerin sağlığının ve devamlılığının sağlanması için yapılan apereylerdir. Protezlerin hareketli olması yani hasta tarafından takılıp çıkarılabilmesi sebebiyle hasta tarafından yapılacak olan bakım ve temizlik ile gösterilecek özen, protezin ve hastanın sağlığı açısından çok önemlidir. Kullanılan protez hastanın eksik dişlerinin iadesinin yanında sindirim sisteminin başlangıcı olan dişlerin kazandırdığı fonksiyon, genel sağlık üzerinde de etkilidir. Eğer protezlerin bakım ve temizliği gerektiği gibi yapılmaz ise taşıdığı mikroorganizmalar nedeniyle zararlı hale gelirler.

Bir tam veya bölümlü protez kullanan hastanın dikkat etmesi gereken noktaları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Protezlerinizi her yemekten sonra çıkararak iç ve dış yüzeylerini dış fırçası ve sabun kullanarak temizleyiniz. Yapılan araştırmalar protezi akar su altında parmaklarla ovarak temizleme yönteminin protez yüzeyindeki ve eldeki mikroorganizmaları tüm yüzeye yaymaktan öte bir işe yaramadığını kanıtlamıştır. Mutlaka diş fırçası ve sabunla iç ve dış yüzeylerini temizleyiniz.

• Temizlerken kayganlaşan protezi tutmakta zorlanıyorsanız ve protezinizi düşürmekten endişeleniyorsanız yumuşak bir örtü üzerinde bu işlemi yapınız. Bu ufak önlem protezinizin düşerek kırılmasına engel olacaktır.

• Diş macunu protezinizin dış yüzeyindeki cilasının kaybolmasına sebep olmaktadır. Eğer kullandığınız protezin cilasında bir kayıp var ise bu yüzeye mikroorganizmaların tutulması için ortam sağlayarak protezinizin temizliğini güçleştirecektir. Böyle bir durumda diş hekiminize başvurarak durumun hekiminiz tarafından düzeltilmesini isteyiniz.

• Protez temizliğinde, farklı amaçlar için üretilen her türlü temizlik maddelerini çamaşır suyu, bulaşık ve çamaşır deterjanları vs kesinlikle kullanmayınız. Bu maddeler protezin yapısını bozmakla birlikte genel sağlık açısından da son derece tehlikelidir.

• Protez temizliği için özel olarak üretilen tablet veya solüsyonları üretici firmanın talimatlarına göre dikkatli bir şekilde kullanabilirsiniz.

• Protezin üzerine yarleştiği ağız içi dokularının temizliği de son derece önemlidir. Protezinizi temizledikten sonra temiz olmayan bir ağıza yerleştirdiğiniz taktirde yapmış oldunuz temizlik boşa gidecektir. Protezlerinizi çıkartıp temizledikten sonra ağız içindeki dişsiz alanları yumuşak bir diş fırçası veya gazlı bez ile temizleyiniz. Şayet ağızınızda bazı dişleriniz var ise onlarıda mutlaka diş fırçası ve diş macunu ile temizleyiniz.

• Bölümlü protezlerde protezin ağızdaki mevcut dişlere tutunmasını sağlayan kroşelerin temizliği ağızdaki dişlerin korunması açısından son derece önemlidir. Kroşelerin etrafındaki ve iç yüzeyindeki besin artıkları temizlenmediği taktirde dişlere zarar verecektir. Her yemekten sonra mutlaka temizlenmelidir.

• Protezlerinizi gece yatarken çıkartarak mutlaka su dolu bir kap içerisinde saklayınız.

• Diş hekimlerinizin kontrolü altında olmadan protezlerinizde siz veya bir başkası aşındırma, ilave tamir gibi işlemler kesinlikle yapmayınız/yaptırmayınız. Protezinizle ilgili herhangi bir probleminiz olduğunda derhal diş hekiminize başvurunuz.

• Her 6 ayda bir kez düzenli olarak diş hekiminize kontrole gidiniz. Bu kontroller ilerde olabilecek problemlerin önlenmesine yarayacaktır.

• Unutmayınız ki protezlerinizin de bir ömrü vardır ve en az iki en fazla beş yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. Aksi halde değişen dokulara protezinizin uyumu bozulacak ve kullanımı güçleşecektir.